Menig Nederlander kent Frankrijk, maar dat is dan vaak het Frankrijk van de camping in de Ardèche, Dordogne of Drome, het Frankrijk van 'Du pain, du vin et du Boursin' of van 'France, vacances, romance...' dus niet bepaald het Frankrijk dat ook hard werkt en een groot industrieland is. Dit laatste is het Frankrijk dat hier de aandacht krijgt, en daarbij dan met name de cultuurverschillen in het zakelijk verkeer.

De hiërarchie in de organisatiestructuur
In Frankrijk worden overheid en bedrijf gekenmerkt door een strakke hiërarchische structuur, die afwijkt van de meer vlakke organisatie in Nederland, ook al is die structuur in de afgelopen jaren bij zowel overheid als bedrijven gedecentraliseerd en vlakker geworden. Dit verschil kan in de dagelijkse praktijk problemen opleveren in de communicatie tussen beide landen. Zo kan het gebeuren dat een Nederlandse verkoper in Frankrijk te laag in de hiërarchie contact legt, verdergaat met onderhandelen en pas later ontdekt dat hij helemaal opnieuw moet beginnen omdat zijn gesprekspartner geen beslisser is. Dit kost onnodige extra tijd en moeite. De tip is dus: probeer altijd goed te weten te komen wie de beslisser is. Nadeel van dit type organisatie zijn de strakkere communicatielijnen tussen basis en top; het begrip chef wil nog wat zeggen. Voordeel hiervan is dat men doorgaans goed weet wie wat doet binnen de afdeling; de taken zijn goed verdeeld.

 

De omgangsvormen
Traditioneel gezien zijn de omgangsvormen in Frankrijk formeler dan in Nederland. In de afgelopen jaren is er echter op het sociale vlak behoorlijk wat veranderd. Ook op het werk zijn de verhoudingen vooral onder de jongeren ongecompliceerder geworden. De verhouding man/vrouw is wat formeler in de omgang.

Begroetingen zijn een duidelijk voorbeeld. In Frankrijk begroet men elkaar gewoonlijk door elkaar een hand te geven, maar veel vaker dan in Nederland: in principe elke keer dat men elkaar ontmoet, dus collega's onderling ook iedere dag en ook als men uit elkaar gaat. Andere verschillen ziet men bij bepaalde sociale handelingen zoals uitnodigingen voor lunch of diner. Die verschillen nogal wat betreft tijd en duur en ook wat betreft cadeaus: de vuistregel is dat je iets uit eigen land geeft, dus breng als Nederlander kaas, jenever, sigaren, chocolade of bloembollen mee.

Culturele verschillen zie je ook aan de tafel. Daar waar de Fransen graag de tijd nemen om een hartelijke en vertrouwelijke sfeer te scheppen met een uiteraard warme maaltijd, vinden de sceptische Nederlanders dit maar al te vaak tijdverspilling; een kop koffie en een paar broodjes volstaan immers net zo goed.


De tijdsperceptie
De verschillen in tijdperceptie zijn duidelijk zichtbaar op een aantal gebieden, zoals stiptheid, afspraken maken, uitweidingen in de conversatie, de dagindeling en het werkpatroon.
Terwijl Nederlanders gewend zijn om een werkdag vol te proppen met zo veel mogelijk afspraken tussen 9 en 5 uur (lineaire benadering), zijn de Fransen geneigd om meer tijd uit te trekken en verplichte (sociale) aspecten als de lunch of privézaken in te plannen (relationele benadering). Men doet meer dan één activiteit tegelijk. Daaruit volgt dan dat men in Frankrijk meer gewend is om te wachten, of beter gezegd om te patienteren ...
Laatste aspect: de sociale tijdsperceptie. Terwijl stiptheid meestal verwacht wordt in de zakelijke omgeving, kan het in de privésfeer heel anders gaan. Een sociale afspraak met vrienden of familie die om 4 uur 's middags gepland staat, betekent dat men op z'n vroegst vanaf kwart over vier verwacht wordt ...

 

Taalaspecten
Wat algemene aspecten om te beginnen: de Franse taal is retorischer van aard; verve, pathos, emoties en eloquentie maken deel uit van de dagelijkse praktijk. De context waarin de taal gebruikt wordt krijgt meer aandacht. Het Nederlands is pragmatischer in zijn benadering van de realiteit. Het Frans kent ook meer hiërarchie. De tegenstelling tussen 'vous' en 'tu' is een duidelijk voorbeeld. 'Tu' is cultureel gezien bepaald niet gelijk aan 'jij' dat veel algemener en breder is in het gebruik. Hierdoor komen Nederlanders vaak directer en informeler over dan ze zijn. Maar het Frans combineert meer, zoals 'vous' met de voornaam, een aanspreekvorm die zeer gewoon is op het werk en daarbuiten en die laat zien dat er een zeker (hiërarchisch) verschil is maar ook een bepaalde collegialiteit tussen de personen.

Cultuurverschillen: voor elk wat wils

Een bijzonder cultureel verschil is het verschil in gebaren die men tijdens het spreken maakt. Hieronder een voorbeeld:

 

Meer hierover vind je hier of hier.
Er bestaat ook een filmpje maar dat is wel helemaal in het Frans.

 

 

Algemene informatie over Frankrijk:

 

 

 

logo AmbaFrance